Antonio de Herrera y Tordesillas

Novvs Orbis, Sive Descriptio Indiae Occidentalis. Auctore Antonio de Herrera

Amsterdam: Apud Michaelem Colinivm, 1622

Sygnatura BJ: Cam.C.IX.10

Moluki, zwane w XVI w. Wyspami Korzennymi, znalazły się w centrum zainteresowania Europejczyków z uwagi na cenne aromatyczne przyprawy – gałkę muszkatołową i goździki –, przynoszące ogromne zyski w handlu. Stąd też od momentu, gdy dotarli tam Portugalczycy (1512) kwestia dostępu do Moluków i ich bogactw zaostrzyła napięcie między Hiszpanią i Portugalią, rywalizującymi o zamorskie terytoria. Ustalenia traktatu w Tordesillas (1494) rysowały się niejednoznaczne w odniesieniu do regionu Pacyfiku, stąd też Hiszpanie podjęli próby negocjacji w tej sprawie, zachęceni wynikami wyprawy Magellana, pozwalającymi mieć nadzieję na przetarcie szlaku handlowego na Wyspy Korzenne. Ostatecznie jednak, na mocy traktatu w Saragossie (1529), Hiszpania zrzekła się wszelkich praw do Moluków.

Prezentowana mapa Azji południowo-wschodniej, zamieszczona w dziele hiszpańskiego historiografa Antonio de Herrery y Tordesillas (1549–1625), wydanym po raz pierwszy w 1601 roku, pozwala przypuszczać, że w okresie unii iberyjskiej (1580–1640) z większą swobodą traktowano ten problem. Ideę poszerzenia granic posiadłości hiszpańskich względem portugalskich w tej strefie geograficznej obrazuje oddzielająca je linia demarkacyjna, wykreślona wyraźnie z korzyścią dla Hiszpanii. Dzięki temu nie tylko Moluki, ale i Chiny znajdowały się w zasięgu wpływów hiszpańskich.

Na mapie widoczne są także Filipiny, choć niezbyt precyzyjnie wykreślone, inny punkt zapalny w relacjach portugalsko-hiszpańskich, a także „Wyspy Złodziejskie” (Islas de los Ladrones, dzisiejsze Mariany), odkryte i nazwane tak przez Magellana w 1521 roku. Łacińskie wydanie dzieła, z którego pochodzi prezentowany wolumin ukazało się drukiem w 1622 roku.