Na świecie ma się do wyboru tylko samotność albo pospolitość.

Schopenhauer

Ideą ekspozycji jest przybliżenie postaci wybitnych naukowców pozostających w stanie wolnym do końca swojego życia. Na wystawie prezentowane są eksponaty odnoszące się, w szczególności, do naukowców żyjących na przestrzeni wieku XVIII i XIX. Wśród nich znajdują się obiekty dotyczące niemieckiego filozofa Immanuela Kanta oraz historyka i bibliografa Joachima Lelewela. Połączył ich fakt, że obaj byli samotnikami w rozumieniu świadomego wyboru odosobnienia w życiu osobistym. Przedstawione na wystawie publikacje poruszają kwestie związane z ich przekonaniami i całkowitym oddaniu się sztuce uprawiania nauki. Najcenniejszym obiektem, a zarazem elementem scalającym wystawę jest akwaforta Rembrandta o hipotetycznym tytule „Faust lub Uczony w pracowni”. Interdyscyplinarność ekspozycji pozwoliła także na połączenie dwóch dyscyplin: nauki i szeroko rozumianej literatury, która została zwieńczona edycją przemówienia Czesława Miłosza, wygłoszoną po wręczeniu mu dyplomu doktora honoris causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego dnia 11 czerwca 1981 roku.

Tekst i opracowanie tej części wystawy: dr Barbara Krawczyk

Rembrandt Hermenszoon van Rijn, [Faust lub Uczony w pracowni]
akwaforta, [Amsterdam], ok. 1652, BJ SZGiK Sygn. I 20722